ΩΟΘΗΚΙΚΗ ΔΙΕΡΓΕΣΗ

Ωοθηκική Διέγερση – Πρόκληση Ωορρηξίας

Tι είναι

Σε περιπτώσεις γυναικών που δεν παρουσιάζουν φυσιολογική ωορρηξία ή έχουν ωορρηξία αλλά παρουσιάζουν ανεξήγητη υπογονιμότητα, γίνεται πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με τη χορήγηση φαρμακευτικών ουσιών που λέγονται γοναδοτροπίνες (θυλακιοτρόπος ορμόνη-FSH, ωχρινοτρόπος ορμόνη-LH), ώστε να διεγερθούν οι ωοθήκες και να παράγουν μεγάλο αριθμό ώριμων ωαρίων διαθέσιμων προς γονιμοποίηση, αυξάνοντας την πιθανότητα σύλληψης ανά κύκλο.

Διαδικασία εν συντομία

Υπάρχουν δύο πρωτόκολλα ανάλογα με την περίπτωση, την ηλικία της γυναίκας, την ανταπόκριση του οργανισμού και των ωοθηκών και τον αριθμό και την πορεία των προηγούμενων προσπαθειών.

1) Το Επίμηκες/ Μακρό Πρωτόκολλο (ένας μήνας περίπου).
2) Το Βραχύ Πρωτόκολλο (συνολικά 10- 15 ημέρες).

Για την πρόκληση πολλαπλής ωοθυλακιορρηξίας ακολουθείται φαρμακευτική αγωγή με τη χορήγηση ορμονικών σκευασμάτων, που εξατομικεύεται ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Τα φάρμακα που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι: Clomiphene Citrate, γοναδοτροπίνες (FSH και LH):Gonal F, Puregon, Pregyl, υπό μορφή υποδόριων ή ενδομυϊκών ενέσεων.

Η ασθενής παρακολουθείται με υπερηχογράφημα και μέτρηση της οιστραδιόλης, ενώ παράλληλα με την έναρξη των ενέσεων ενημερώνεται και ο σύζυγος πότε θα αρχίσει η προληπτική αντιβιοτική θεραπεία με Vibramycin.

Εκτιμώντας την τιμή της οιστραδιόλης και την εικόνα των ωοθηκών, η ασθενής ενημερώνεται για το πότε πρέπει να επανέλθει στη μονάδα (συνήθως μετά από 2-3 μέρες).
Η διαδικασία επαναλαμβάνεται άλλες 2 ή 3 φορές.
Στη διάρκεια της διαδικασίας τα ωοθυλάκια αναπτύσσονται με σταθερό ρυθμό, η διάμετρός τους αυξάνει προοδευτικά και παράλληλα αυξάνει η τιμή της οιστραδιόλης.

Όταν κριθεί ότι τα ωοθυλάκια έχουν μεγαλώσει, έχουν δηλαδή αποκτήσει διάμετρο μεγαλύτερη των 17 χιλιοστών και η τιμή της οιστραδιόλης έχει φτάσει τα επιθυμητά ποσοστά ανάλογα με τον αριθμό των ωοθυλακίων (150-200 pg/ml για κάθε ωοθυλάκιο), τότε έχουμε το τελικό μέρος της ορμονικής θεραπείας για την ωρίμανση των ωαρίων με χορήγηση ενδομυϊκής ένεσης.
Η ωορρηξία προκαλείται με ένεση ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης (hCG), η οποία μιμείται την προωρρηκτική αύξηση της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH).Με τη λήψη και της τελευταίας μεσονύκτιας ένεσης, διακόπτονται όλα τα άλλα φάρμακα (ανάλογα, γοναδοτροπίνες) και την μεθεπόμενη η ασθενής προετοιμάζεται για την ωοληψία.

Η ωοληψία γίνεται διακολπικά, υπό υπερηχογραφική παρακολούθηση και ο εμβρυολόγος τα τοποθετεί σε καλλιεργητικό υγρό.

Την ίδια ημέρα της ωοληψίας πραγματοποιείται η τεχνητή γονιμοποίηση και τα αποτελέσματα του αριθμού των ωαρίων που γονιμοποιήθηκαν ανακοινώνονται το επόμενο πρωινό.

Τυχόν παρενέργειες

Το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών είναι μια περίπτωση κατά την οποία η ανταπόκριση των ωοθηκών στη θεραπεία είναι πολύ μεγαλύτερη από την αναμενόμενη. Οι ωοθήκες γεμίζουν κύστες και η κοιλιά υγρό, κάτι που προκαλεί έντονο συναίσθημα κακουχίας. Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι ωοθήκες διογκώνονται και η ασθενής υποφέρει από ναυτία, εμετούς, πόνο στην κοιλιακή χώρα και το στομάχι, πρήξιμο κοιλιάς, δύσπνοια, αύξηση σωματικού βάρους, ελαττωμένη αποβολή ούρων, κακουχία, αδυναμία και λιποθυμίες. Η παρενέργεια αυτή απαιτεί άμεση εισαγωγή στο νοσοκομείο και πιθανή διακοπή της προσπάθειας.
Οι ορμόνες που χρησιμοποιούνται για τη διέγερση των ωοθηκών (γοναδοτροπίνες) χρησιμοποιούνται για περισσότερα από 30 χρόνια και μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι δεν εκθέτουν σε κίνδυνο τη μητέρα ή τα ωάρια.